Sürdürülebilirlik
ÇEVRESEL DUYARLILIK İÇİN EKO ETİKET
Eko etiketleme ile tüketicilerin çevreye zarar vermeyen ürünleri tercih etmesi sağlanırken, üreticilerin de çevreye duyarlı üretim yapması amaçlanıyor.
Yatırım Kredileri İzleme ve Sitüasyon Bölümü tarafından hazırlanmıştır.
Dünyamız her geçen gün kirleniyor ve bu kirlilik ekolojik dengeyi bozuyor. Bozulan ekolojik denge ise şimdiki ve gelecek nesiller için yaşanabilir bir çevrenin sürdürülebilirliğini tehdit ediyor. Bu tehlikenin ortadan kaldırılması adına dünyada ve ülkemizde çeşitli faaliyetler gerçekleştiriliyor.
Bu faaliyetlerden biri de “eco label” veya “çevre etiketi” olarak da bilinen “eko etiket” uygulaması. Eko etiket, bir ürün ya da hizmetin çevresel performansı (çevre kirliliği, enerji tüketimi, insan ve hayvan sağlığı, atık üretimi vb.) hakkında tüketicileri bilgilendiren bir araç. Ürünün piyasada aynı kategorideki diğer ürünlerden, çevre açısından daha uygun olduğunu belgeleyen ve işletmelerin gönüllü olarak kullandıkları bir etiketleme şekli. Etiketler genel olarak tüketiciyi bilgilendirmek ve benzer ürünler açısından çevreye en az zararlı olanı seçmelerine yardımcı olmak için kullanılıyor.
Eko etiketleme ile tüketicilerin çevreye zarar vermeyen ürünleri tercih etmesi sağlanırken, üreticilerin de çevreye duyarlı üretim yapması amaçlanıyor. Eko etiketleri üç ana başlık altında incelemek mümkün:
YAŞAM DÖNGÜSÜ ETİKETLERİ
Bu eko etiketleme türünde, ürünün geçtiği tüm aşamalar göz önünde bulunduruluyor. Yaşam döngüsü etiketleri yalnızca üretim aşamasını değil, ürünün tüketilip atıldıktan sonra da çevreye mümkün olabilecek en az zararı vermesini hedefliyor. Aynı zamanda en geniş çaplı eko etiket sistemi. Bu etiketin kullanıldığı ürünün doğaya en az zararı vermesi için birçok test ve aşamadan geçmesi gerekiyor.
TEK KULLANIMLIK ETİKETLER
Bu etiketler ürünlerin çevresel özellikleri hakkında bilgi vermemekle beraber ürünlerin belirli bir yönü üzerinde duruyor; “geri dönüştürülebilir”, “bu ürün için hayvanlar denek olarak kullanılmamıştır” ya da “ozon tabakasına zarar vermeyen ürün” gibi.
NEGATİF ETİKETLER
Bu etiketleme türü ise ürünün hem çevreye hem de insan sağlığına verdiği zarara dikkat çekerek tüketicileri uyarma amacı taşıyor. Negatif etiketleme, tek kullanımlık etiketleme ile aynı şekilde ürünün sadece tek bir yönüyle ilgili bilgi veriyor ama negatif etiketleme zorunlu yapılıyor. Yasal bir zorunluluk olarak sigara paketlerinin üzerinde ya da sigara marka adının geçtiği her yerde “Sigara sağlığa zararlıdır” ibaresinin bulundurulması en popüler negatif etiketleme uygulaması.
Eko etiketlerin sağladığı faydalardan bazıları ise şu şekilde sıralanabilir:
- Tüketicileri çevreci ürün ve hizmet konusunda bilinçlendirir.
- Çevre ve sağlık konusunda insanlara sorumluluk duygusu aşılar.
- Tüketicilerin çevreci ürünlere yönelik oluşan hassasiyeti ile üreticileri çevreci ürünler üretmeye zorlar.
Çevresel hassasiyetin giderek arttığı günümüzde eko etiketler, kurumların çevreci yönlerini ortaya koyabilmelerini sağlayan en iyi yöntemlerden biri. Eko etiketleme firmaların piyasadaki rekabet gücünü artırırken, biz tüketicilere ise çevre dostu ürünleri/hizmetleri tercih etmemiz konusunda yardımcı oluyor.